বিজ্ঞান ও ইসলাম : অন্তিম সংঘাত

মূল : টড পিকক
অনুবাদ : তানবীরা তালুকদার
 

…† puera pâiTbI jueR† manuexr meDY Baxa …b„ s„ôáitr Aenk ibiBÊta reyeC, …† iBÊtar meDY† ib¯an tar inj÷ Baxa w git idey ŸgaFa ibSÿjueR km ŸbSI tar S¹¡ iSkR geR ineyeC| ìDumaº ŸbS keykiF †slaimk rañä CaRa, ŸZKaen Ÿkaraenr V†n Vejaw rajtÔ kreC| Vj Vim Dàm Vr ib¯aenr ÃeÆÃr Ÿsrkm …kiF gæp† bleba| 

tâtIy A„eSr pr ..........

 

…rprw, itˆinsayar ib¯aenr pãit sàmTenr sImabÁta reyeC| ŸZsb pãkeæpr ˆeÀSY Taek ìDumaº ¯an AenÓxN, Ÿssb pãkæpek Ÿkan Drenr sHayta Ÿdya Hy na| ob¯aink gŸbxna, pãZui¹¡ w saàmTY ˆÊyn mǽnaleyr mǽI ta†b HadrI, iZin 2004 sal ŸTek …† mǽnalyiF otrI Hwya Ai× kYaibeneFr ped VeCn bliCeln, pãetYek ìDu ŸmOilk gebxNa kret cay| Vim …kjn pãiSQN pãaÐ giNtibd …b„ Vimw ŸmOilk gebxna kret ca†| ikǼ ŸsFa Heb Vmaedr perr Dap| ikǼ …Kn Vmaedr bYbsar jnY pãZui¹¡r drkar ŸbSI|

 

icik‡sk w pãjnnibd (geneticist) Haibba ŸbawHaemd caebOin …kaDaer itˆins ibSÿibdYaleyr icik‡sa ib¯an SaKar …kjn gebxk, iSiQka w rajDanIr ŸkeÆÅ Abióùt caàls inekals Haspataelr …kjn kàmrt icik‡sk| taƒr saeT kTa bel Vmar men Hela ib¯aenr Zaºa …Kaenw snatnpÇùIedr Fana HYacra ŸTek sàÚpUn mu¹¡ ny| itin 2006 sael ib¯aen narIedr Abdaenr jnY Ÿdya purôar " L'Oréal-UNESCO' …r ibjiynI|  itin b„Sanuº¡imk bYaiD inbâ¹ krar gŸbxnar jnY … purôar laB kern| pacjn narIek 100,000 Hajar maiàkn hlar purôar pãdan kra HeyiCl| …† pacjenr pãetYek† taedr ÷ ÷ mHaedSek ˆpóùapn kriCeln| ZKn itin tar kàmóùel Vmaek sadr sÝaxN janan, tKn itin lYabFrIr …kiF sada gaˆn pra iCeln| ŸZ ŸFö iFˆb§ela ŸragIedr VFek pRa ih,…n,… §elaek Vlada kret Ÿjar gitet Guer Zai¬Cela, ŸZ§ela itin per prIQa krebn|

 Portrait Habiba Bouhamed Chaabouni

caebOin 1970 dSekr mDYBaeg tar kàmjIbenr pãTmidekr kTa bliCeln, ZKn Aenk ba¬caek† itin ibkla˜tar iSkar Het ŸdeKiCeln| itin bliCeln, …Fa Kub† duWKjnk, Vim du, itn, car Ba†eban …eraeg Vº¡aÇ» …mn pirbarw ŸdeKiC| Vim …† smsYar pãitkar kret cai¬Clam, ik ker …r ŸTek pirºan pawya Zay, Ÿs Ÿcña kret cai¬Clam| Ÿs smy ŸjeniF¤ iney kaj krar Ÿkan sueZag …Kaen iCl na, pãay du dSk Der srkarI kàmkàtaedrek pãBaibt krar kifn pãecña cailey itin … sueZag otrI kern| Vmra Baela pirebS w kaj krar sueZag cai¬Clam| taraw AnuDabn kreln VÇ»àjaitkBaeb KYatnama icik‡sa jaànal§ela Vmaedr ŸlKa pãkaS kreC| Vmar men Hy AbeSex nIit inàDarkra ˆÊt gŸbxnar §r›tÔ ˆpliØ kret ŸperiCeln|

 

itˆinisyar ŸjeniF¤-icik‡sk ŸgaòIet 100 jenr meta icik‡sk w pãZui¹¡ibd VeCn Zara smó» Vrb ŸdeSr tulnay sbecey ŸbSI gebxNapº pãkaS ker Taekn| HaesY°l mueK ŸcObain bliCeln, "Vmaedrek PubMed -… ÷Ikáit Ÿdya Hy …b„ Vmra imSr ŸTek …igey ViC| pirman idey ny karN men raKebn Vmra  tulnay Vkaer taedr maº …k dSma„S|'

 

gt itirS bCr Der ŸcObain ŸdKeCn, …ksmy Zara tar kTar pãitbad kretn …Kn tara ikBaeb tar kTar AnusarI Het ìr› kŸreCn| …kFa smey pãjnn …r ˆpr Ÿkan ˆpedS Ÿnya ik„ba … smeÉ Ÿkan icik‡sa inet Vsaek samaijkBaeb inixÁ gnY kra Heta| ikǼ …Fa …Kn samaijkBaeb Aenk ŸbSI gãHn ŸZagY …b„ ŸZ smó» ibxy§elaek Veg …kdm sada ŸcaeK AbeHla kra Heta ba kKnw Ÿkan §r›tÔ iney Velacna kra Heta na, ŸZmn AiFjm Vº¡aÇ» iSì, ŸZFa Aenekr meDY† iciH¡t kra Zay, …§ela iney …Kn pãay† ŸKalaemla Velacna He¬C|

 

…§ela iney ŸcObain …Knw pãay† lQY kern ikBaeb tar ˆpedS ŸragIedr icrÇ»n ibSÿaesr AÇ»ray Hey daRay| AnYanY Vrb w muslman ŸdeSr meta, itˆinisyaetw jnMgt bYaiDr pãekap Aenk ŸbSI, tarmeDY bâqIy w r¹¡ smÉIy jiFltaw AÇ»àBu¹¡, …r karN iHeseb inkF-VtMIy ÷jenr meDY ibbaHek itin Vibôar kern|

 

…Kaen …b„ Vrb ibeSÿr smó» jaygay, r¹¡ sàÚpekr Ba†ebanŸdr meDY ibey …mnik Vpn cacaeta Ba†ebanŸdr meDYw ibey kra …iF …kiF saDarN pãTa | itin bliCeln Zidw AbóùadâeîF men He¬C…iF …Kn kmeC| …Far maen, †etameDY† tara taedr pUàb pur›xedr …k† rkm As„KY jIenr A„SIdar|

 

AnYnYeQeº, ibìÁ gebxNaek pirpUàN sHayta Ÿdya Hy na| pãjnn icik‡sa Saeó½ …mnik bYbHairkBaeb pãeZajY ¯anw †slaimk pãTar saeT ibàtekr jael jiRey ŸZet paer| ŸcObain bliCeln, A÷aBaibkta prIQar jnY re¹¡r nmuna s„gãH kra Ÿkan kifn kaj ny, ŸsFa ìDu† AnusÉan| ikǼ ZKn prIQar PlaPl iney i£inek ŸragIedrek pãjnn smeÉ ˆpedS idet Za† ŸsKaen† smsYar ìr› Hy| ŸsKaen …mn Ÿlakw Taek Zara ba¬ca Ÿnya bÉ kra ik„ba kaeCr ÷jnedr meDY ibey na krar ˆpedS Ÿmen inet paer na|

 

Vjkal jnMpUàb pirióùit Zaca† …b„ pãjnn prIQa Aenk ibSdBaeb smaej gãHNeZaegY …b„ Vjkal maeyedr jIbn rQaeàT ha¹¡arra gàBnaeSr bYbóùa ker Ÿdn| †slaimk V†n icik‡sa s„º¡aÇ» kareN 120 idn pàZÇ» Ù›enr gàB nñ krar Anumit Ÿdy (ŸZKaen maeyr jIbn J™ikr sÚmuKIn); bla Hy Hy Ÿs smykal pàZÇ» Ù›enr VtMa Taek na, n†el Ÿs gàB nñ nrHtYar sman ApraD| ŸcObainr jnY pãDan smsYa Hela mt pirbàtn kraena| itin bleln, "tara Zui¹¡ Kujet Taek ikBaeb Vmaek Bul pãmaint kra Zay'| tara AnY ha¹¡aerr kaeC Zay| AbeSex tara gtanugitkBaeb Vmaedr ˆpedS† maenn, ikǼ …Fa Aenk kifn karN Vim taedrek Karap s„bad idi¬C ŸZFa taedr icracirt ibSÿaesr ibpeQ ŸZet paer|

 

ŸmaHaeÚmd HaÀad, itˆinesr ih la maenawba ibSÿibdYaleyr …kjn †slaimk ibeSx¯, Aenk ŸCaF ŸCaF VkisMk VGaetr kTa ˆeLK kreln ŸZ§ela saDarN manuexr mnek ob¯aink suibDar pãit ibmuK ker tulet paer| ˆdaHrn÷rœp, sÚpãit …kjn ŸSK ŸGaxNa ideyeCn itin Ÿkaraenr Velaek …†hs …r ‹xD Kuƒej ŸpeyeCn| itin †eyemenr baisÆda ikǼ sYaeFla†eFr maDYem itin Vmaedr nisHt kern, …b„ …§ela …Kn bR bYbsa| HaÀas bliCeln, smsYa Hl, saDarN Ÿlak taedr kTa  ìneC| … smó» bYayarp sYapar clet idel Aenk Ÿlak mara Zaebn|

 

VÚman, jàdan W Ÿkaraen bla VeC "peRa' ikǼ ŸkaTaw …Fa bla Hyin eZ ŸkaranŸk peRa| 1970 sael jàdaenr sbecey beRa gebxna ŸkÆÅ "id ryYal sayiÆFiPk Ÿsasa†iFr' …kjn pãitòata jnab ipãÆs Vl Hasan ibn talal bliCeln, bla VeC ìDu peRa| Hasan is„HasŸnr ˆ¹raiDkarI iCeln Ztidn na tar Ba† raja ûesn taek ˆepQa ker inejr ŸCel VbduLaHek is„Hasen biseyeCn| xaeàFaDÕ Zubraj iZin ˆ¬cmansÚpÊ VrbI w A¤ePaàh †„erjIet kTa beln …b„ ba†ebelr iHbã› peReCn itin jàdaen ŸZ smó» Bul ÙaiÇ» He¬C tar …kiF puàn tailka idet paern| piëcma srkarI …b„ ŸbsrkarI s„óùa§ela ŸTek ŸZ smó» saHaeZYr pãó»ab Ves, Ÿs smó» smsYar karN§elaek iciH¡t pàZÇ» kra Hy na br„ Ÿs§elaek ifkmeta na pRa† …kiF pãTa Hey daiReyeC| itin inej Kub† pRuya …kjn, Vmaedr ciLS imineFr ˆperr saQaetr smeyr meDY† itin ikrekgaàd, kaern Vàmöe˜r … iHeñarI wP gh …b„ 1939 sael tar ó½Ir VtMIy saˆd Hasaenr iliKt ŸHayaF pãa†s Flaerns …r kTa ˆeLK kern| 

 

(cleb)